به گزارش راهبرد معاصر؛ شهلا ریاحی با نام اصلی قدرتالزمان وفادوست متولد ۱۷ بهمن ۱۳۰۵ در تهران امرو ۱۱ دی ۹۸ به علت کهولت سن درگذشت. در زیر مروری بر زندگی هنری و شخصی این بازیگر توامند خواهیم داشت.
بیوگرافی شهلا ریاحی
شهلا ریاحی در ۱۷ بهمن ۱۳۰۵ در تهران به دنیا آمد. او تحصیلات خود را تا سیکل ادامه داد و در ۱۷سالگی، بنا به خواست و راهنمایی همسرش اسماعیل ریاحی، که خود از شیفتگان تئاتر بود، به صحنه (تئاتر تهران) راه یافت و برای اولین بار معزالدیوان فکری در نمایشنامهای به نام «سیاست هارونالرشید» نقش اول دختر نمایش را به او داد. او با کار سوم و چهارم در دنیای محدود تئاتر آن زمان به عنوان بازیگری محبوب و سرشناس مورد توجه قرار گرفت.
او سینمای حرفهای را سال ۱۳۳۰ با فیلم «خوابهای طلایی» به کارگردانی معزالدیوان فکری تجربه کرد. ریاحی سال ۱۳۳۵ فیلم «مرجان» را کارگردانی کرد و به این ترتیب نام اولین زن کارگردان سینمای ایران را به خود اختصاص داد. گوینده رادیو و تلویزیون، مجری برنامههای کودک، تلویزیون بود. شهلا ریاحی هنرپیشه صدا و دوبلور بود و فیلمهای زیاد ایرانی و خارجی را دوبله کرد از جمله فیلمهای معروفی چون دلیجان آتش و بربادرفته را دوبله کردهاست. وی در کنار بزرگانی همچون حسین عرفانی، منوچهر نوذری، احمد رسول زاده، ولیالله مؤمنی، نصرالله مدقالچی و … به کار دوبله پرداختهاست.
زندگی خصوصی شهلا ریاحی
شهلا ریاحی همسر مرحوم اسماعیل ریاحی (کارگردان قدیمی سینما) است و دارای دو فرزند (یک دختر و یک پسر) است.
شهلا ریاحی بانوی پیشکسوت هنر تئاتر، سینما و تلویزیون ایران، مدتی قبل میهمان سبزوار شد، تا در این سفر کوتاه در دیار سربداران، به جستجوی آرامگاه پدر مرحوم خود بپردازد.
ریاحی که در تاریخ سینمای ایران عنوان اولین کارگردان زن کشورمان را از آن خود کرده است و به دلیل ایفای نقش مادر در بسیاری از فیلم های سینمایی و سریال های تلویزیونی قبل و بعد از انقلاب به عنون یکی از مادران سینمای ایران محسوب می شود.
در این سفر کوتاه مدت یک روزه میهمان سیدمهدی محسنیان یکی از شهروندان هنردوست سبزواری بود که به واسطه علاقه شخصی ارتباطی نزدیک با بسیاری از بازیگران و دست اندرکاران سینما و تلویزیون ایران دارد.
شاید مهمترین و جالب ترین نکته در سفر اخیر خانم ریاحی (با نام اصلی قدرت الزمان وفادوست) به دیار سربداران کشف اصالت سبزواری این بانوی شاخص در تاریخ سینمای ایران باشد.
به گونه ای که هرچند خود او متولد 1305 تهران است اما پدرش حاج شیخ آقا وفادوست سبزواری، از اهالی شهر سبزوار ریشه فرهنگی خراسان بوده است و هرچند به دلایل شغلی مدتی در مشهد سکونت گزیده اما پس از وفات در قبرستان قدیمی شهر سبزوار به خاک سپرده شده است.
ازدواج و تغییر نام شهلا ریاحی
قدرت الزمان وفادوست (معروف به شهلا ریاحی) در سال 1305 در تهران به دنیا آمد .پدر او “آقا شیخ آقا وفادوست سبزواری” نام داشت که اصالتا اهل سبزوار ومادر او “زهرا عسگری “از اهالی قم بود ودر سن 14 سالگی قدرت الزمان را به دنیا آورد اما قدرت الزمان در کودکی پدر خود را از دست می دهد.
قدرت زمان وفادوست در 14 سالگی با پسر عموی ناتنی اش اسماعیل ریاحی کارگردان معروف تئاتر ازدواج کرد و به علت عشق به همسر و چشمهای شهلایی اش، نامش را به شهلا ریاحی تغییر داد!
زندگی حرفه ای شهلا ریاحی
اولین کارگردان زن ایران
خانوم ریاحی در سال ۱۳۳۰ وقتی ۲۵ ساله بود با فیلم خوبهای طلایی وارد سینما شد و ۵ سال بعد در سال ۱۳۳۵ در قامت کارگردان و بازیگر فیلم مرجان را ساخت. او با این فیلم اولین زن کارگردان ایران نام گرفت.
با وجود اینکه سالها در قبل از انقلاب با شرایط آن زمان در بیش از ۴۰ فیلم و سریال بازی کرده بود بعد از چند سال از انقلاب ۵۷ توانست دوباره با شرایط بعد از انقلاب به بازیگری ادامه دهد.
اولین فیلم او بعد از انقلاب گل مریم در سال ۱۳۶۶ بود وی بعدها از سوی وزارت ارشاد مدرک معادل دکترا را گرفته است.
آخرین بازی
آخرین بازی خانوم ریاحی در سال 1379 با فیلم دعوت به شام بود
اما در سال 1395 در نهنگ عنبر 2 نیز حضور خیلی کوتاه داشت، او آخرین بار در سال 1381 در سریال مهمان پذیر طوبی بازی کرد.
آثار هنری شهلا ریاحی:
سینمایی
دعوت به شام (۱۳۷۹) بچههای طلاق (۱۳۶۸) فردای باشکوه (۱۳۴۶)
بادامهای تلخ (۱۳۷۸) [حضور افتخاری] رانده شده (۱۳۶۸) میلیونرهای گرسنه (۱۳۴۶)
چشم عقاب (۱۳۷۷) زمان از دست رفته (۱۳۶۸) بیست سال انتظار (۱۳۴۵)
فرار از جهنم (۱۳۷۵) مرگ پلنگ (۱۳۶۸) گدایان تهران ( ۱۳۴۵ )
سلام به انتظار (۱۳۷۴) در مسیر تندباد (۱۳۶۷) جهان پهلوان (۱۳۴۵)
انتهای قدرت (۱۳۷۳) گلنار (۱۳۶۷) شارلاتان (۱۳۴۵)
تحفه هند (۱۳۷۳) پرستار شب (۱۳۶۶) شیطان در میزند (۱۳۴۳)
حالا چه شود! (۱۳۷۳) پرنده کوچک خوشبختی (۱۳۶۶) جاده مرگ (۱۳۴۲)
رویای نیمه شب تابستان (۱۳۷۳)
گل مریم (۱۳۶۶)
عروس دهکده (۱۳۴۱)
عروسی خون (۱۳۷۳) خانه خراب (۱۳۵۴) عشق بزرگ (۱۳۴۰)
مرضیه (۱۳۷۳) پسرخوانده (۱۳۵۲) مرغابی سرخکرده (۱۳۴۰)
میخواهم زنده بمانم (۱۳۷۳) سراب (۱۳۵۲) عروسک پشت پرده (۱۳۳۹)
بدل (۱۳۷۲) صخره سیاه (۱۳۵۲) آفت زندگی یا مرفین (۱۳۳۹)
بیتو هرگز (۱۳۷۲) حکیم باشی (۱۳۵۱) بوسه مادر (۱۳۳۵)
چشمهایم برای تو (۱۳۷۱) خاطرخواه (۱۳۵۱) مرجان (۱۳۳۵) [کارگردان و بازیگر]
دلاوران کوچه دلگشا (۱۳۷۱) آسمون بی ستاره (۱۳۵۰) برای تو (۱۳۳۴)
رابطه پنهانی (۱۳۷۱) درشکهچی (۱۳۵۰) چهره آشنا (۱۳۳۲)
دلشدگان (۱۳۷۰) دلهای بیآرام (۱۳۵۰) دختر چوپان (۱۳۳۲)
دیدار در استانبول (۱۳۷۰) شاطر عباس (۱۳۵۰) دختر سر راهی (۱۳۳۲)
راه و بیراه (۱۳۷۰) شب عروسی (۱۳۵۰) گناهکار (۱۳۳۲)
تیغ آفتاب (۱۳۶۹)
بهشت دور نیست ( ۱۳۴۸ )
نیمه راه زندگی (۱۳۳۲)
دو فیلم با یک بلیت (۱۳۶۹)
بهرام شیردل (۱۳۴۷)
دزد عشق (۱۳۳۱)
خوابهای طلایی (۱۳۳۰) یک نگاه (۱۳۳۱)
شهلا ریاحی در سن ۱۷ سالگی بنا به خواست همسرش اسماعیل ریاحی به صحنه تئاتر راه یافت.
تلویزیونی
۱۳۸۲ مهمانپذیر طوبی بازیگر مهمان منوچهر پوراحمد در نوروز ۱۳۸۳ از شبکه ۱ پخش شد.
۱۳۸۰-۱۳۸۱ لحظه قاصدک بازیگر ایرج حبشی از برنامه کودک و نوجوان شبکه ۲ پخش شد.
۱۳۷۹ یک میهمان بازیگر حسن هدایت تهیه شده برای شبکه جهانی سحر
؟ این خانه قشنگ است بازیگر حسین کامران اواسط دهه هفتاد از «سیمای خانواده» پخش میشد.
؟ قوهای سپید بازیگر داریوش جهانگیری در نیمه دوم دهۀ ۷۰ از برنامه «سیمای خانواده» پخش می شد.
۱۳۷۶ قصههای چهار فصل بازیگر ؟ شبکه ۱
۱۳۷۵ فروشگاه بازیگر احمد بهبهانی شبکه ۳
۱۳۷۵ جدال بیحاصل بازیگر مسعود رشیدی از برنامه «سینمای خانواده» پخش میشد.
۱۳۷۴ جای خالی دریا بازیگر هوشنگ توکلی
۱۳۷۴ بر سر دوراهی بازیگر مجید بهشتی
۱۳۷۴ آتیه بازیگر رضا صفایی شبکه ۱
۱۳۷۴ درد پنهان بازیگر ؟ هر روز ظهر، از برنامه سیمای خانواده پخش می شد.
۱۳۷۴ مجموعه «قصه شب سیما» بازیگر مسعود فروتن بازی در اپیزود «خانه عشق» - شبکه ۱
۱۳۷۳ خانه در آتش بازیگر علی نقیلو شبکه ۱
۱۳۷۳ همسران بازیگر مهمان بیژن بیرنگ
مسعود رسام
شبکه ۲
۱۳۷۲ همسایهها بازیگر حسن فتحی شبکه ۲
۱۳۷۲ سنگ و شیشه بازیگر جمشید حیدری شبکه ۲
۱۳۷۱ بیا تا گل برافشانیم بازیگر خسرو ملکان
۱۳۷۰ این خانه دور است بازیگر بیژن بیرنگ
مسعود رسام
شبکه ۲
۱۳۶۸ ازدواج پرماجرا بازیگر منوچهر پوراحمد در نوروز ۱۳۶۹ از شبکه ۱ پخش شد.
۱۳۶۸ چراغ خانه بازیگر منوچهر پوراحمد شبکه ۱
۱۳۶۷ بخش چهار جراحی بازیگر مسعود فروتن
۱۳۶۵ در خانه بازیگر بیژن بیرنگ
مسعود رسام
شبکه ۲
در نقش «عزیز خانم»
۱۳۵۶ ایتالیا ایتالیا بازیگر نوذر آزادی در نقش «انور زمان»